Turunçgiller; narenciye, turunç, portakal, mandalina, greyfurt gibi C vitamini açısından zengin meyveleri kapsayan bir bitki grubudur. Gıda olarak kullanımının yanı sıra, kozmetik ve yağ sanayinde de yaygın olarak kullanılmaktadır. Ekonomik değeri yüksek olan bu bitkiler, özellikle Türkiye’de Akdeniz Bölgesi‘nde yetiştirilmektedir. Peki, turunçgillerin Akdeniz’de yetişmesinin nedeni nedir?
Hangi İklimde Yetişir?
Turunçgillerin ana vatanı, tropik ve subtropik bölgeler olan Çin ve Hindistan’dır. Ancak, günümüzde turunçgiller dünya genelinde ılıman iklimlerde de yetiştirilmektedir. Türkiye’nin Akdeniz Bölgesi’nde hâkim olan Akdeniz iklimi, turunçgil tarımı için ideal koşulları sunmaktadır. Akdeniz iklimi, kışları ılık ve yağışlı, yazları ise sıcak ve kurak geçer. Bu iklim yapısı, turunçgillerin sağlıklı bir şekilde büyümesini sağlar.
Akdeniz İkliminin Turunçgil Yetiştiriciliğine Etkisi
Akdeniz Bölgesi’nde, turunçgillerin en iyi yetiştiği yerler denize yakın alanlardır. Denize yakınlık, havadaki nem oranını artırır, bu da turunçgillerin büyümesi için ideal ortamı sağlar. Örneğin, Mersin limon üretiminde öne çıkan bir bölgedir; çünkü denize yakınlığı sayesinde nem oranı yüksek ve turunçgillerin büyümesi için elverişlidir.
Sıcaklık ve Gelişim Süreci
Turunçgillerin büyüme ve gelişim süreçlerinde sıcaklık önemli bir faktördür. İdeal sıcaklık 12.8 derece olarak kabul edilir, ancak bazı turunçgil türleri için daha düşük sıcaklıklar da uygun olabilir. Örneğin, limon ağaçları 6-7 derece civarında büyümeye başlayabilir. Sıcaklık 18-20 derece arasında olduğunda, turunçgillerin büyümesi en hızlı şekilde gerçekleşir. Ancak, sıcaklık 30-32 dereceye ulaştığında büyüme yavaşlar, 38-39 derece civarında ise neredeyse durma noktasına gelir.
Dinlenme Döneminde Sıcaklığa Duyarlılık
Turunçgiller dinlenme halindeyken düşük sıcaklıklara dayanıklılık açısından farklılık gösterir. En hassas türler ağaç kavunu ve laymlar iken, limonlar, mandalinler ve portakallar daha dayanıklıdır.
Sıcak İklim Bitkileri
Turunçgiller, gıda ve endüstri sektörlerinde geniş kullanım alanları nedeniyle ekonomik değeri yüksek bitkilerdir. Tropik ve subtropik bölgelerde yetişen bu bitkiler, Türkiye’de Akdeniz iklimi sayesinde uygun ortam bulur. Akdeniz Bölgesi’nin güney ve güneybatı Anadolu ile kuzeydoğu Akdeniz bölgelerinde turunçgil tarımı yapılmaktadır. Son yıllarda Karadeniz Bölgesi‘nde de sahil kesimlerinde turunçgil tarımı yapılmaya başlanmıştır; ancak, üretim miktarı oldukça sınırlıdır.